Zimowe pływanie - zdrowe czy niebezpieczne?

Kąpiel w zimnej zimnej wodzie (morsowanie) w okresie zimowym jest ekstremalnym sportem, z licznymi fanami na całym świecie. Skutki dla zdrowia nie są jednoznaczne. Dostępne badania wskazują, że najlepsze efekty osiągają ludzie, pływający regularnie, ponieważ organizm dopasowuje wtedy swój metabolizm. Dopiero wtedy można mówić o działaniu zapobiegawczym zimowego pływania na różne choroby. Dla osób pływających sporadycznie zimna woda może być bardziej niebezpieczna. Podstawą tego artykułu jest praca naukowa Kolletis&Kolletis.

Wstęp 

Zanurzenie w zimnej wodzie ma bezpośrednie i długoterminowe skutki na różne funkcje organizmu, takie jak metabolizm, układ krążenia i system hormonalny. Na podstawie analizy literatury na dzień dzisiejszy (sierpień 2004) i dostępnej wiedzy chciałbym pokazać wpływ kąpieli zimowych na nasze zdrowie. Zakłada się, że regularne pływanie zimą jest korzystne, ale zanurzenie w zimnej wodzie ludzi nie przyzwyczajonych może być szkodliwe. Fakty, które można znaleźć w literaturze na temat możliwych negatywnych skutków dla zdrowia przedstawię jako pierwsze. 
Następnie omówione zostaną możliwe skutki kąpieli zimowych na mechanizmy adaptacyjne - mogą one mieć korzystny wpływ na zdrowie. Myślę, że ważne jest, aby wspomnieć, że nie istnieją jeszcze żadne dane statystyczne, które mogą naukowo udowodnić tę hipotezę. Ale równocześnie nie ma żadnych argumentów, które temu zaprzeczają - a mamy już doświadczenia dziesiątków tysięcy zimowych pływaków. 

Korzystny wpływ morsowania na organizm ludzki

Regularne dostarczanie organizmowi zimnych bodźców, powoduje zwiększenie tolerancji na niskie temperatury. U morsów obserwuje się w odróznieniu od normalnych osób następujące zmiany: 

- lepsza regulacja i bardziej długotrwała produkcja ciepła (termogeneza)
- korzystne dostosowanie krążenia krwi
- zmniejszenie objawów astmy i schorzeń reumatycznych
- lepsze ogólne samopoczucie

U normalnych ludzi, narażenie na zimno skutkuje stresem, dreszczami i natychmiastowym zwiększeniem metabolicznej termogenezy. U morsów zwiększa się termogeneza dużo wolniej poprzez przyspieszenie metabolizmu. Prawie nie występują u nich dreszcze lub tylko w niewielkim stopniu Produkcja ciepła jest wolniejsza, ale bardziej długotrwała, ponieważ temperatura wraca do normy po wyjściu z wody. Osoby przyzwyczajone do niskich temperatur są prawie niewrażliwe na zmiany temperatury ciała przy skórze, reagują tylko na zmiany temperatury narządów wewnętrznych. Spowodowane to jest prawdopodobnie tym, że przepływ krwi do narządów wewnętrznych jest zablokowany przez skurcz naczyń, który działa jak izolacja termiczna. Zmniejszenie krążenie krwi w naczyniach krwionośnych skóry, oznacza mniej pracy dla serca, częstotliwość uderzeń serca jest mniejsza. Częstotliwość akcji serca spada również z tego powodu, że krew przepływa w tym czasie przez mniej tkanek.
Podsumowując - pływacy zimowi (morsy) posiadają większą tolerancję na zimno. Istnieje mnóstwo przesłąnek, że taki stan jest korzystny dla zdrowia.